Zgodnie ze słowacką ustawą o VAT, krajowi podatnicy są zobowiązani do rejestracji jako płatnicy podatku od wartości dodanej (VAT) zgodnie z §4, §7 i §7a ustawy nr 222/2004 Dz.U. (dalej jako „ustawa o VAT”) – tzw. obowiązkowa rejestracja do VAT.
W tym artykule omówimy szczegółowo:
- krótką definicję dobrowolnej rejestracji VAT,
- na czym polega obowiązkowa rejestracja VAT zgodnie z §4,
- jakie warunki trzeba spełnić, by być zobowiązanym do rejestracji do VAT na Słowacji,
- kim jest podatnik dla celów obowiązkowej rejestracji VAT,
- przykłady przekroczenia obrotu dla celów obowiązkowej rejestracji do VAT na Słowacji,
- definicję obrotu i obowiązku rejestracji VAT,
- ile trwa proces rejestracji i jak wygląda jego procedura.
Kilka słów o dobrowolnej rejestracji do VAT bez przekroczenia obrotu
Jeśli nie przekroczyłeś progu obrotu dla obowiązkowej rejestracji VAT w wysokości 49 790 €, ale mimo to chcesz zostać płatnikiem VAT, ustawa pozwala na złożenie wniosku o rejestrację na podstawie §4 ust. 2 ustawy o VAT. Mówiąc prosto, masz prawo złożyć wniosek o rejestrację do VAT, nawet jeśli nie osiągnąłeś wymaganego obrotu. Nie oznacza to jednak automatycznego prawa do rejestracji – najpierw należy spełnić warunki określone dla dobrowolnej rejestracji.
Obowiązkowa rejestracja do VAT po przekroczeniu obrotu
Zgodnie z §4 ustawy o VAT wyróżniamy dwa rodzaje rejestracji:
- obowiązkowa rejestracja do VAT po przekroczeniu obrotu
- dobrowolna rejestracja VAT bez przekroczenia obrotu
Obowiązek rejestracji VAT powstaje na podstawie §4 ust. 1 ustawy o VAT, jeżeli podatnik krajowy osiągnął obrót w wysokości co najmniej 49 790 € w ciągu ostatnich maksymalnie 12 następujących po sobie miesięcy kalendarzowych.
Warunkiem jest posiadanie siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności na Słowacji. Jeśli podatnik jest osobą fizyczną, wystarczy posiadanie miejsca zamieszkania lub zwykłego pobytu na terytorium Słowacji.
Wniosek o rejestrację należy złożyć najpóźniej do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przekroczono obrót.
Kumulatywne warunki obowiązkowej rejestracji do VAT
Obowiązek rejestracji do VAT powstaje, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
- Status podatnika – osoba prowadząca samodzielną działalność gospodarczą (produkcja, handel, usługi, zawody wolne, najem majątku).
- Osiągnięcie obrotu – min. 49 790 € w ciągu maks. ostatnich 12 miesięcy kalendarzowych.
- Związek terytorialny ze Słowacją – siedziba, miejsce prowadzenia działalności lub miejsce zamieszkania (dla osób fizycznych) na terenie Republiki Słowackiej.
Kim jest podatnik dla celów rejestracji VAT?
Za podatnika uważa się każdą osobę fizyczną lub prawną, która samodzielnie wykonuje działalność gospodarczą, bez względu na jej cel czy wynik.
Działalnością gospodarczą jest:
- każda działalność zarobkowa (produkcja, handel, usługi),
- zawody wolne (lekarz, prawnik, doradca podatkowy),
- działalność twórcza, sportowa,
- wynajem nieruchomości, maszyn, oprogramowania itp.
Pracownicy nie są podatnikami VAT – ich zatrudnienie nie spełnia warunku samodzielności.
Przykłady przekroczenia obrotu a obowiązek rejestracji
Przekroczenie progu 49 790 € w dowolnym okresie maksymalnie 12 miesięcy kalendarzowych powoduje obowiązek rejestracji.
Przykład 1: przekroczenie w 3 miesiące
Spółka SetupMART s.r.o. osiągnęła obrót 111 111 € w okresie od 01.01.2023 do 01.04.2023 – rejestracja VAT jest obowiązkowa, mimo że okres nie obejmuje pełnych 12 miesięcy.
Przykład 2: przekroczenie obrotu na przełomie lat
Grudzień 2023: 33 333 €
Styczeń 2024: 44 444 €
Razem: 77 777 € → obowiązek rejestracji VAT, mimo że okres przekroczenia obejmuje dwa lata kalendarzowe.
Definicja obrotu dla celów rejestracji VAT
Obrót = wartość dostarczonych towarów i usług na terytorium Słowacji (bez podatku), z wyłączeniem świadczeń zwolnionych z VAT, np.:
- usługi pocztowe
- opieka zdrowotna
- edukacja
- usługi religijne, polityczne, sportowe (w określonych warunkach)
- kultura (instytucje publiczne)
- usługi ubezpieczeniowe i finansowe (jako usługi pomocnicze)
Dostawy zagraniczne (np. do UE) nie wliczają się do obrotu.
Przykład: SetupMART s.r.o. świadczy usługi doradcze dla klientów z UE – obrót ten nie wlicza się do obowiązkowego obrotu VAT, bo miejscem świadczenia nie jest terytorium Słowacji.
Przykład 2: dostawa towarów z transportem za granicę
Sprzedaż desek surfingowych z magazynu w Bratysławie do Finlandii → miejsce dostawy: Słowacja → wartość transakcji wlicza się do obrotu VAT.
Procedura rejestracji i gdzie złożyć wniosek
Po spełnieniu warunków należy złożyć wniosek o rejestrację do VAT najpóźniej do 20. dnia miesiąca po przekroczeniu obrotu.
Wniosek składa się elektronicznie przez portal administracji skarbowej. Należy wypełnić formularz:
„Žiadosť o registráciu, oznámenie o zmene, žiadosť o zrušenie registrácie – daň z príjmov, DPH, daň z poistenia”
Do wniosku warto załączyć:
- umowę rachunku bankowego,
- wyciągi z konta,
- wystawione faktury,
- dowody wykonywania działalności (umowy, raporty),
Urząd skarbowy ma 21 dni na rozpatrzenie wniosku. Jeśli dokumenty potwierdzą spełnienie warunków, urząd dokona rejestracji i nada numer identyfikacyjny VAT (DIČ).
